OKB ( Obsesif- kompulsif Bozukluk) Nedir?

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), obsesyon adı verilen takıntılı düşünce, fikir ve dürtüler ile kompulsiyon adı verilen yineleyici davranışlar ve zihinsel eylemlerden oluşan bir ruhsal hastalıktır.

Obsesyon (saplantı): Kişinin zihnine girmesine engel olamadığı, zihninden uzaklaştıramadığı düşünce, fikir ve dürtülerdir. Kişinin isteği dışında gelirler, kişi tarafından mantıkdışı olarak değerlendirilirler ve yoğun sıkıntı ve huzursuzluğa yani anksiyeteye neden olurlar.

Kompulsiyon ( zorlantı) : Obsesyonların neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak ya da ortadan kaldırmak üzere yapılan yineleyici davranış ve zihinsel eylemlerdir.

 

Tanı alacak kadar ciddi sıklıkta olmasa da birçok kişi takıntı ve zorlantılarından ötürü acı çekmesine rağmen, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) toplumun %1 ya da %2 lik bir bölümünü sıkıntıya sokmaktadır. Bu tip kaygı bozukluğu yaşayan kişilerin yaklaşık %90’ ının hem birden fazla  takıntısı  hem de zorlantıları vardır.

OKB’ si olan kişilerin ‘’ takıntılı bir şekilde uzun uzadıya düşünmekten’’ yani bir takıntının herhangi bir davranışsal zorlantı olmadan devamlı olarak açığa çıkmasından yakınırlar.

Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişi, çoğu zaman obsesyonlarının anlamsızlığının farkındadır. Ve hem obsesyonlarını, hem de kompulsiyonlarını egodistonik yaşar. Obsesyonlar zaman kaybettirici olabilir, kişinin normal rutinine ,mesleki işlevlerine, olağan sosyal aktivitelerine, arkadaş ve ailelerine önemli ölçüde engel teşkil edebilir.

OKB Belirtileri Nelerdir?

* Kirlenme korkusu
* Düzenli ve simetrik olma
* Kendisini veya sevdiklerinin zarar görmesine ait düşüncelere kapılma
* Başkalarının dokunduğu nesnelere dokunamamak
* Nesneler düzenli olmadığında strese girme
* El sıkışmaktan rahatsızlık duyma
* Sürekli el yıkama
* Aşırı temizlik takıntısı
* Mikroplardan korkma
* Sürekli duş alma isteği
* Sürekli bir şeyleri kontrol etme ihtiyacı duyma
* Bir şeyleri sayma
* Kilitlendiklerinden emin olmak için kapıları tekrar tekrar kontrol etme
* Kapalı olduğundan emin olmak için ocağı tekrar tekrar kontrol etme
* Belirli kalıplarda sayma
* Bir duayı, kelimeyi veya ifadeyi içten içe tekrarlamak

Çocuklarda OKB görünür mü?

Obsesif kompulsif bozukluğun çocuklukta ve erişkinlikte benzer belirtilerle ortaya çıktıkları ve olgularının yarısına yakınının çocuk-ergen dönemde başladığı biliniyor. Çocuklar obsesyon ve kompulsiyon larının aşırı ve anlamsız  olduğunun farkında olmayabilrler. Bunun dışında , tanı koymak için gerekli kriterler yetişkin kriterleri ile aynıdır. Çocukluk dönemi obsesif kompulsif ritüelleri ise çoğu zaman, şanslı numaralarının olması, çizgilere basmama, işlerini düzgün yapma şeklinde olur.

En sık görülen belirtileri ise; bulaşma korkuları ve buna eşlik eden kompulsif el yıkama ve kaçınmadır. Anne babasının ya da kendisinin güvenliğine ilişkin obsesif endişelerde yaygındır.